Chiều 28-7, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam đã tổ chức Hội nghị giao ban ngành gỗ quý III-2022. Chủ trì hội nghị có Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Văn Phi, Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam Đỗ Xuân Lập và Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp Bùi Chính Nghĩa.
Xuất khẩu gỗ và lâm sản thu 10,42 tỷ USD trong 7 tháng năm 2022
Theo báo cáo tại Hội nghị, giá trị xuất khẩu gỗ và lâm sản tháng 7 ước đạt 1,41 tỷ USD, giảm 5,5% so với tháng 6 năm 2022 và giảm 1,6% so với cùng kỳ năm 2021. Tính chung giá trị xuất khẩu gỗ và lâm sản 7 tháng đầu năm 2022 ước đạt 10,42 tỷ USD, tăng 1,3% so với cùng kỳ năm 2021.
Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, EU, Hàn Quốc tiếp tục là những thị trường xuất khẩu chính, tổng giá trị xuất khẩu tại 5 thị trường ước đạt 9,38 tỷ USD, chiếm 90% tổng giá trị xuất khẩu của cả nước.
Trong đó, xuất khẩu gỗ và lâm sản sang Mỹ đạt trên 5,84 tỷ USD, giảm 4,9% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó, gỗ và sản phẩm gỗ 5,58 tỷ USD, giảm 5,1%.
Xuất khẩu gỗ sang Nhật Bản đạt 1,04 tỷ USD, tăng 19,4% so với cùng kỳ năm 2021; xuất khẩu gỗ sang Trung Quốc đạt 1,161 tỷ USD, tăng 23,8% so với cùng kỳ năm 2021.
Mức tăng trưởng xuất khẩu 7 tháng đầu năm đạt thấp so với cùng kỳ năm 2021 và những năm trước đó. Nguyên nhân chủ yếu do giá nguyên liệu sản xuất và sản phẩm tăng cao (chi phí vật tư sản xuất, vận chuyển tăng mạnh); các quốc gia thắt chặt chính sách tín dụng do lạm phát có xu hướng tăng dẫn đến nhu cầu tiêu dùng giảm mạnh.
Một số mặt hàng có tăng trưởng xuất khẩu cao như dăm gỗ, tăng 29,8%; viên nén tăng 78% do nhu cầu thế giới tăng cao; giá xuất khẩu các mặt hàng này cũng tăng cao, đạt trung bình 170 USD/tấn, tăng hơn 30% so với cùng kỳ 2021.
Thị trường xuất khẩu sang Hoa Kỳ giảm 4,9% do chính sách thắt chặt tín dụng; xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc tăng trưởng mạnh, trên 13%, do xuất khẩu dăm gỗ và viên nén tăng.
Nhập khẩu nguyên liệu từ các thị trường Châu Âu giảm mạnh. Nguồn cùng nguyên liệu từ gỗ rừng trồng trong nước vẫn đảm bảo đáp ứng được nhu cầu sản xuất.
Cần nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gỗ
Ông Đỗ Xuân Lập, Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết, lạm phát tăng cao ở các thị trường Mỹ, châu Âu, Anh đang tác động tiêu cực trực tiếp tới hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong ngành gỗ.
Khảo sát nhanh đối với 52 doanh nghiệp ngành gỗ mà Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam phối hợp với tổ chức Forest Trends tiến hành trong 2 tuần vừa qua cho thấy, trong 45 doanh nghiệp hiện xuất khẩu đi Mỹ có 33 doanh nghiệp cho biết doanh thu hiện tại đã giảm gần 40% so với các tháng đầu năm. Chỉ có 10 doanh nghiệp cho biết doanh thu tăng so với các tháng trước đó, tuy nhiên mức tăng rất nhỏ (11%).
Tại thị trường EU, trong số 38 doanh nghiệp tham gia thị trường này có tới 24 doanh nghiệp cho biết doanh thu hiện giảm trên 41% so với các tháng trước đó. Chỉ có 4 doanh nghiệp cho biết nguồn thu tăng, ở mức 14%.
Tại thị trường Anh, trong 25 doanh nghiệp tham gia thị trường này thì 17 doanh nghiệp thông báo có nguồn thu giảm, ở mức trên 41%.
Khoảng 71% doanh nghiệp cho biết tình hình đơn hàng từ nay đến cuối năm sẽ tiếp tục giảm. Theo đánh giá của các doanh nghiệp, với tình hình thị trường như hiện nay, 44% doanh nghiệp cho rằng nguồn thu của doanh nghiệp sẽ giảm khoảng 44% trong cả năm 2022.
“Các doanh nghiệp hiện đang đối mặt với nhiều khó khăn về vốn, chi phí cho người lao động, nguyên liệu đầu vào. Nhiều doanh nghiệp cũng đang tiến hành các biện pháp giảm thiểu khắc phục, bao gồm giảm quy mô sản xuất, chuyển đổi mặt hàng, chuyển đổi thị trường” – ông Lập nói.
Ông Võ Quang Hà, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Gỗ và Thủ công mỹ nghệ Đồng Nai cho biết, nằm trong khó khăn chung của các doanh nghiệp ngành gỗ, các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gỗ của Đồng Nai cũng đang gặp nhiều khó khăn khi đơn hàng giảm. Ông Hà hy vọng, khi các nhà buôn lớn trên thế giới giải quyết được lượng hàng tồn kho lớn sẽ đặt hàng trở lại.
Thay mặt các doanh nghiệp, ông Hà kiến nghị các ngân hàng tạo điều kiện giãn nợ, giảm lãi suất, gia hạn vay, giảm chi phí container, đồng thời thiết kế gói cứu trợ doanh nghiệp.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Chánh Phương, Phó Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ TP.HCM (HAWA) cho biết, các doanh nghiệp ngành gỗ rất mong ngành ngân hàng giảm lãi suất, giãn nợ, khoanh nợ, giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn này.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi chia sẻ, hội nghị là dịp để các bộ, ngành, địa phương và hiệp hội liên quan tìm ra các giải pháp trong ngắn hạn nhằm tháo gỡ những khó khăn mà các doanh nghiệp chế biến gỗ xuất khẩu đang gặp phải… Về lâu dài, các cơ quan quản lý nhà nước, các hiệp hội, doanh nghiệp cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ, thống nhất, đồng bộ để tìm kiếm các thị trường mới, thị trường tiềm năng; mở rộng sản xuất, hợp tác đầu tư sản xuất với các doanh nghiệp nước ngoài; phát triển vùng nguyên liệu gỗ rừng trồng trong nước, từng bước giảm gỗ nhập khẩu…
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh chia sẻ với những khó khăn của các doanh nghiệp. Thứ trưởng cũng đề nghị các doanh nghiệp cần phân loại, phân tích thị trường để có những điều chỉnh hợp lý, tập trung vào những thị trường ít chịu ảnh hưởng từ những biến động của tình hình thế giới. Tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại. Tăng cường mở rộng thị trường xuất khẩu, mặt hàng xuất khẩu là giải pháp để doanh nghiệp có thể vượt qua khó khăn hiện nay và nắm bắt cơ hội khi thị trường khôi phục trở lại.
“Chúng ta cần nhìn nhận đúng tình hình thế giới, để đưa ra những phân tích, dự báo chính xác. Những khó khăn hiện tại là tình hình chung của thế giới. Doanh nghiệp gỗ trong nước cần bình tĩnh và xác định rõ từng yếu tố” – Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng đề nghị doanh nghiệp cần sản xuất một cách bài bản, căn cơ hơn giúp giảm giá thành, giảm chi phí, tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Song song với đó, là nâng cao chất lượng, tay nghề nhân công, đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển thương mại điện tử.
“Đây là lúc doanh nghiệp ngành gỗ cần chia sẻ, giúp đỡ nhau các thông tin về thị trường, công nghệ, góp phần nâng cao sức mạnh chung của ngành gỗ Việt Nam”, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh bày tỏ.